سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

سمنان- ایرنا- مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: دستاوردهای موفق طرح‌های تحقیقاتی بادشکن غیرزنده از نوع زیستی در استان سمنان موسوم به مالچ پوشالی قابلیت اجرا در کشورهای منطقه مانند عراق و سوریه برای بیابان‌زدایی در قالب همکاری دارد.

به گزارش خبرنگار ایرنا، وحید جعفریان درحاشیه بازدید از طرح‌های تحقیقاتی مهار ماسه‌های روان در استان سمنان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: اجرای طرح تحقیقاتی بادشکن غیرزنده از نوع زیستی با استفاده از مواد دورریز کشاورزی مانند ساقه پنبه، پوشال برنج و نی‌، در مهار طوفان‌های ماسه‌ای و تثبیت ماسه‌های روان موثر است.

وی اضافه کرد: مالچ پوشالی با ضایعات کشاورزی است و با اجرای این طرح کشاورزان می‌توانند از فروش ضایعات درآمدزایی کنند.

وی تصریح کرد: طبق بررسی‌ها طرح پژوهشی مالچ پوشالی در استان سمنان تا ۱۰۰ درصد موجب تثبیت ماسه‌های روان و تا ۷۰ درصد در احیای پوشش گیاهی موثر است.

جعفریان بیان کرد: طبق مطالعات گستره کانون‌های فرسایش بادی کشور ۱۴ میلیون هکتار است که ۲۲ استان را شامل می‌شود.

خسارت سالانه ۶٠٠ میلیون دلاری کانون‌های فرسایش بادی

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: طبق تحقیقات کانون‌های فرسایش بادی و طوفان‌های ماسه‌ای سالانه ۶۰۰ میلیون دلار به زیرساخت‌های مختلف مانند کشاورزی، راه و روستاهای کشور خسارت وارد می‌کند.

وی بیان کرد: طرح مالچ پوشالی در سرخس خراسان رضوی، خوزستان، ایلام و سیستان و بلوچستان که دارای کانون بحرانی فرسایش بادی هستند، قابلیت استفاده دارد.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری با اشاره به موفقیت اجرای طرح مالچ ریگی طرح پیشنهادی زنده یاد پروفسور پرویز کردوانی از اهالی استان سمنان، افزود: مالچ ریگی راهکار موثر تثبیت ماسه‌های روان در تپه‌های رسی است، اما دغدغه مهم در این طرح روش اجرا است که این موضوع در بخش تحقیقات در دست بررسی است.

موفقیت اجرای طرح مالچ پوشالی در غرب استان سمنان

طرح پژوهشی مالچ پوشالی برای اولین بار در کشور در محدوده کانون فرسایش بادی شهرستان گرمسار استان سمنان برای مقابله با بیابانزایی اجرا شد.

طرح پژوهشی مالچ پوشالی با اعتباری بین ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد ریال به صورت بادشکن غیرزنده خطی در وسعت ۴۰ کیلومتر اجرا شد.

طرح پژوهشی مالچ پوشالی برای اولین بار در جهان در چین اجرا شد که موفقیت آمیز بود و اکنون در محدوده کانون فرسایش بادی گرمسار استان سمنان نیز این طرح موفقیت آمیز بود.

طرح مالچ پوشالی با مشارکت دانشکده منابع طبیعی تهران و سازمان جنگل‌ها و مراتع وآبخیزداری کشور در منطقه ایستگاه کویر که از کانونهای فرسایش بادی شهرستان گرمسار است انجام شد.

استان سمنان برای اولین بار در کشور طرح پژوهشی مالچ ریگی را به صورت آزمایشی در محدوده غرب استان سمنان، در منطقه عوارضی اتوبان گرمسار- قم در وسعت ۵۰ هکتار به پیشنهاد پروفسور پرویز کردوانی پدر علم کویر شناسی که از اهالی همین استان است، اجرا کرد تا برای مهار ریزگردها در کشور الگو باشد.

مالچ در واقع ایجاد پوشش بر روی خاک با اهداف مختلف گفته می‌شود و یکی از پوشش هایی که در استان سمنان برای مقابله با ریزگردها به ابتکار پدر علم کویرشناسی انجام شد، پاشش ریگ بر مناطق و کانون ریزگردها بود که اکنون بعد از گذشت یکسال بومیان منطقه از اجرای طرح احساس رضایت دارند.

به گفته پدر کویرشناسی زنده‌یاد پروفسور کردوانی، مالچ پاشی می‌تواند به روش ریگ پاشی برای مناطق هموار و دارای گرد و غبار کاربرد داشته باشد و برای مهار ماسه‌های روان از روش مالچ رُسی، برداشت تپه ماسه‌ای و تقویت پوشش گیاهی به جای مالچ نفتی استفاده شود.

طرح پژوهشی اجرایی مالچ ریگی به روش پاشش پرتابی انجام شده که بر اساس پژوهش‌ها، عملکرد مناسب و هزینه کم دارد.

به گزارش ایرنا، حدود ۵۳۵ هزار و ۱۷۳ هکتار کانون بحرانی فرسایش بادی شناخته شده در استان سمنان سالانه معادل ۳۲۰ میلیارد ریال به زیرساخت‌ها خسارت می‌زند.

از وسعت ٩ و هفت دهم میلیون هکتاری استان سمنان بالغ بر یک میلیون و ۳۷۰ هزار هکتار شامل ۱۹ منطقه تحت تأثیر فرسایش بادی قرار دارد. حدود ۵۵ درصد از وسعت استان سمنان مناطق بیابانی و نیمه بیابانی است.