سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش خبرگزاری ایرنا از سمنان، ابوطالب قزلسفلو، مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در حاشیه سفر به استان سمنان برای بازدید از حوضه‌های سیل‌خیز در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار کرد:  با تأکید بر اینکه دستگاه‌های اجرایی بسیاری از اجرای پروژه‌های آبخیزداری نفع می‌برند، ادامه داد: با وجود نقشی مهم که وقوع سیل در فرسایش خاک دارد؛ اما در مجموع سیلاب خسارت زیادی به عرصه‌های جنگلی و مرتعی نمی‌زند.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: وقوع سیل‌های شدید، به زیرساخت‌های شهری، روستایی و جاده‌ای آسیب‌هایی جدی وارد می‌کند؛ به نحوی که وقوع سیل شدید منجر به تخریب پل‌ها، جاده‌ها، شبکه‌های آبرسانی، شبکه‌های فاضلاب، کانال‌های آبیاری، زمین‌های کشاورزی، مساکن شهری و روستایی، تیرها و خطوط انتقال برق، تجهیزات مخابراتی و تأسیسات شهرداری‌ها می‌شود و هزینه سنگینی را روی دوش دستگاه‌های مختلف می‌گذارد.

قزلسفلو تصریح کرد: بنابراین اجرای پروژه‌های آبخیزداری یک کار زیربنایی محسوب می‌شود و به نفع تمام دستگاه‌های اجرایی است.

وی تأکید کرد: با توجه به هزینه‌های سنگینی که وقوع سیل در ایران به همراه دارد، تخصیص اعتبارات مناسب برای اجرای پروژه‌های آبخیزداری عملاً نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود، نه صرف هزینه؛ زیرا مدیریت سیلاب با توسعه آبخیزداری در ایران می‌تواند ضمن کاهش خسارات جانی ناشی از وقوع سیل، از آسیب‌های مالی فراوان ازجمله خسارت دیدن زیرساخت‌ها و تجهیزات دولتی و منازل شهروندان جلوگیری کند.

اجرای طرح‌های آبخیزداری در ۲۵ درصد مناطق سیل‌خیز کشور

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: در ۲۵ درصد مناطق سیل‌خیز کشور طرح‌های آبخیزداری اجرا شده و ۷۵ درصد باقیمانده است.

قزلسفلو ادامه داد: یک‌هزار و ۲۵۰ شهر به مساحت ۴۰ میلیون هکتار در حوضه سیل‌خیز قرار دارند و اجرای طرح‌های آبخیزداری موجب کاهش خسارت سیل می‌شود.

وی بیان کرد: برای ۱۲ میلیون هکتار از وسعت مناطق سیل‌خیز طرح‌های مطالعاتی انجام شده و در ۶ تا هفت میلیون هکتار  از این حوضه کار اجرایی انجام شده است.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری عنوان کرد: بخشی از خسارت ناشی از سیل به دلیل تجاوز به حریم رودخانه و ساخت و ساز غیرمجاز در حریم رودخانه است.

قزلسفلو گفت: توجه به هشدارهای هواشناسی، همراهی و همکاری دستگاه‌های اجرایی مرتبط، لازمه کاهش خسارت سیل و اجرای طرح‌های آبخیزداری است.

اعتبارات آبخیزداری با قانون برنامه ششم توسعه تناسب ندارد

وی با تأکید بر لزوم تخصیص بودجه مناسب برای توسعه فعالیت‌های آبخیزداری در ایران گفت: هم‌اکنون سازمان منابع طبیعی به‌اندازه 40 هزار میلیارد تومان پروژه آبخیزداری مطالعه‌شده و آماده اجرا در دست دارد که حدود 17 تا 18 میلیون هکتار از حوضه‌های آبخیز کشور را پوشش می‌دهد.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ادامه داد: برخی از این پروژه‌ها در اطراف شهرها و برخی دیگر خارج از محیط‌های شهری تعریف شده‌اند؛ اما اولویت اجرای ما با پروژه‌های مربوط به بالادست کانون‌های جمعیتی است.

قزلسفلو افزود: در سال 1401 تنها 2 هزار میلیارد تومان اعتبار برای اجرای پروژه‌های آبخیزداری به سازمان منابع طبیعی تخصیص داده شده است و اگر اعتبارات ما افزایش پیدا کند، قطعاً سرعت ما در اجرای طرح‌های آبخیزداری نیز بیشتر می‌شود.

وی اظهار کرد: اکنون سالانه به‌طور متوسط حدود یک میلیون هکتار عملیات آبخیزداری انجام می‌دهیم و این در حالی است که در قانون برنامه ششم توسعه پیش‌بینی‌ شده که باید در طول اجرای این برنامه (از 1396 تا 1400) در مجموع 10 میلیون هکتار عملیات آبخیزداری اجرا شود.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری تأکید کرد: از ابتدای سال 96 تا امروز در مجموع در سطح پنج میلیون و 300 هزار هکتار پروژه آبخیزداری اجرا کرده‌ایم و در پایان امسال به حدود هفت میلیون هکتار می‌رسیم.

قزلسفلو گفت: این یعنی با وجود اینکه اجرای قانون برنامه ششم توسعه یک سال هم تمدید شده است، ولی ما در طول اجرای این برنامه تنها توانسته‌ایم که به میزان حدود 70 درصد مساحت تعریف شده در قانون، فعالیت آبخیزداری انجام دهیم؛ علت اصلی عقب‌ماندگی ما از قانون برنامه ششم در اجرای پروژه‌های آبخیزداری نیز کمبود اعتبارات بوده است.

ایران چهارمین کشور سیل‌خیز جهان

وی گفت: با توجه به پوشش گیاهی، تغییرات اقلیمی، تغییرات الگوی بارش، از دهه ۸۰ به بعد شدت بارش در کشور افزایش پیدا کرد و ایران چهارمین کشور جهان در زمینه سیل‌خیزی است.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری بیان کرد: اجرای طرح‌های آبخیزداری و مدیریت حوضه آبخیز راهکار کنترل سیلاب و اعمال مدیریت جامع حوضه آبخیز  در کشور یک ضرورت است و باید مورد توجه قرار بگیرد.

قزلسفلو اضافه کرد: به‌طور میانگین ۷۰ درصد بارش‌ها تبخیر و ۳۰ درصد بارش‌ها به‌صورت آب‌های سطحی و زیرزمینی قابل استحصال می‌شود.

جهش اعتبارات در سایه تصویب لایحه مدیریت جامع حوضه آبخیز

وی گفت: لایحه اعمال مدیریت جامع حوضه آبخیز در کمیسیون‌های زیربنایی در دست بررسی است و با تصویب و قانونی شدن این لایحه، اعتبارات جهش خوبی خواهد داشت.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ادامه داد: تصویب لایحه مدیریت جامع حوضه آبخیز اثربخشی اعتبارات به کاهش خسارت سیلاب و تقویت سفره‌های آب زیرزمینی کمک می‌کند.

قزلسفلو بیان کرد: ۱۲۵میلیون هکتار از وسعت آبخیز کشور نیازمند طرح‌های آبخیزداری است که در ۴۰ میلیون هکتار مطالعه انجام شده و تأمین اعتبار نقشی مهم در تکمیل طرح‌های مطالعاتی و اجرای طرح‌های آبخیزداری دارد.