سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

سمنان- ایرنا- نامهربانی با طبیعت با انجام کارهایی مانند از بین بردن پوشش گیاهی، افت آب‌های زیرزمینی، خشک شدن کویر و ادامه خشکسالی‌ها، موجب تشدید بیانزایی در استان سمنان و ایجاد ۱۹ کانون فرسایش بادی شده که اکنون تخصیص اعتبارات در زمینه اقدامات پیشگیرانه و فرهنگ‌سازی لازمه مقابله با آن است.

به گزارش ایرنا، نابودی پوشش گیاهی و ازبین رفتن منابع تولید علوفه دام، افزایش روان آب و خطر سیل، شورشدن اراضی، افزایش گرد و غبار، نابودی منابع آبی و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش بیماری‌های تنفسی،  تنها بخشی از خطرات افزایش بیانزایی است که رفع آن برنامه ریزی، عزم ملی و مشارکت همگانی را می طلبد.

براساس آمارها از ۹.۷ میلیون هکتار وسعت استان سمنان، ۵۵ درصد نواحی بیابان و خشک، ۳۸.۵ درصد مراتع، ۲ درصد اراضی کشاورزی و ۳.۶ درصد جنگل است.

در استان سمنان ۱۹ کانون بحران فرسایش بادی وجود دارد که حدود یک میلیون و ۳۷۱ هزار و ۶۷۵ هکتار از اراضی استان را تشکیل داده است.

سمنان با وجود جمعیت بیش از ۷۰۰ هزار نفری، هفتمین استان کشور از حیث وسعت محسوب می شود که باید بدون نگاه جمعیتی برای حفظ و احیای این عرصه های ملی تدابیری اتخاذ شود، این روزها به دلیل تنش آبی، فرونشست زمین و قاچاق بی رویه تاغ در مناطق بیابانی، وضعیت عرصه های طبیعی استان به مرز هشدار رسیده است و باید با تلاش و انسجام ملی و استانی و با تخصیص اعتبارات لازم برای رفع این معضل اقدام کرد.

مسوولان امر معتقدند پدیده بیابانزایی و افزایش کانون فرسایش بادی به دلیل کاهش محسوس آبهای زیرزمینی در نواحی بیابانی ایران و استان سمنان به مرز هشدار رسیده است.

برآورد خسارت سالانه ۳۳۰ میلیار ریالی کانون‌های فرسایش بادی به زیر ساخت‌های سمنان

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان  بیان کرد: حدود ۵۳۵ هزار و ۱۷۳ هکتار از استان سمنان به عنوان کانون‌های بحرانی فرسایش بادی شناخته شده که خسارت آن سالانه بطور میانگین  ۳۳۰ میلیارد ریال است.

علی ترابی افزود که سالانه فرسایش بادی خسارت‌های زیادی به زیرساخت‌های استان مانند جاده، ریل راه آهن، منازل مسکونی و محیط زیست وارد می‌کند و راهکار بیابان زدایی، فرهنگ سازی بین مردم برای مشارکت در حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی است.

وی تصریح کرد: طبق بررسی‌ها حدود یک میلیون و ۳۷۱ هزار و ۶۷۵ هکتار از اراضی استان در ۱۹ منطقه تحت تاثیر فرسایش بادی (بعنوان یکی از مهمترین جنبه های بروز پدیده بیابانزایی) قرار دارد.

وی افزود: مساحت بیابان‌های استان سمنان حدود پنج میلیون و ۲۰۰هزار هکتار و بیش از نیمی از وسعت استان سمنان است.

ترابی یادآور شد:  مناطق بیابانی استان سمنان بیشتر در بخش های جنوبی و جنوب شرق استان قرار داشته و شامل شوره زار، کفه های رسی و نمکی ،  اراضی بدلند، سنگلاخ ، ناهمواری‌های ماسه ای است.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان تاکید کرد: حفاظت و نگهداری از تاغزارهای موجود از اولویت های  منابع طبیعی و آبخیزداری است و اکنون مهمترین مشکل درختچه های تاغ، قطع درختچه به وسیله افراد سودجو یا چرای بی رویه دام، آفت‌ها، بیماری‌ها و دیرزیستی است که این اداره برنامه های ویژه ای برای مقابله با این موارد در دستورکار دارد.

نابودی پوشش گیاهی و ازبین رفتن منابع تولید علوفه دام، افزایش روان آب و خطر سیل، شورشدن اراضی، افزایش گرد و غبار، نابودی منابع آبی و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش بیماری‌های تنفسی، تنها بخشی از خطرات افزایش بیانزایی است.ترابی خاطرنشان کرد: طرح‌های مدیریت هرزآب با بذرکاری در کانون‌های تولید گرد و خاک استان سمنان به منظور مقابله با بیابانزایی اجرا می‌شود.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: طرح‌های مدیریت هرزآب با تشکیل هلالی نگهداری آب در بیابان‌ها و بذرکاری در کانون‌های تولید گرد و خاک استان سمنان در دست اجراست که در نتیجه این طرح‌ها وسعت قابل توجهی از بیابان‌های مستعد تولید گرد و خاک در استان سمنان، با کاشت گیاهان مقاوم پوشیده شده‌است.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: سوزاندن و از بین بردن پوشش گیاهی بیابان‌های استان سمنان فرش قرمزی زیر پای کویر برای ورود به شهرها است.

وی با اشاره به‌ضرورت حفظ پوشش گیاهی در نواحی بیابانی استان سمنان، به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با بیابان زایی، افزود: در برخی مناطق نگاه مردم به تاغ زارها و گیاهانی مانند گز که برای جلوگیری از فرسایش خاک کاشته شده‌اند، نگاهی مبتنی بر تهیه هیزم است که این امر باعث می‌شود پوشش گیاهی منطقه به مخاطره بیفتد و روزبه‌روز بر میزان پیشرفت کویر افزوده شود.

وی، نابودی پوشش گیاهی و ازبین رفتن منابع تولید علوفه دام، افزایش روان آب و خطر سیل، شورشدن اراضی، افزایش گرد و غبار، نابودی منابع آبی و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش بیماری‌های تنفسی، را تنها بخشی از خطرات افزایش بیانزایی برشمرد.

ترابی خاطرنشان کرد: اثرگذارترین برنامه برای مقابله با بیابانزایی کاشت نهال و به خصوص درخت‌هایی نظیر تاغ در مناطق در خطر استان است که این کار نیز هم نیاز به صرف هزینه‌های زیاد و هم نیاز به زمان زیادی است.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان تصریح کرد: افزایش اعتبار در بخش مهار بیابان زایی امری اجتناب ناپذیر است و امید است با افزایش اعتبار زمینه کشت بوته‌های درآمدزا در بیابان‌ها افزایش یابد.

تخصیص ۱۳۰ میلیارد ریال اعتبار برای بیابانزدایی در استان سمنان

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان  گفت: عملیات بیابانزدایی در وسعت ۱۰ هزار هکتار با اختصاص ۱۳۰ میلیارد ریال از محل درآمد عمومی و مصوبه سفر رئیس جمهور به استان، اجرایی شد.

 ترابی اظهار داشت: ۱۰ هزار هکتار عملیات بیابانزدایی و مقابله با فرسایش بادی در هفت شهرستان بیابانی استان سمنان اجرایی شد.

وی ادامه داد: نهالکاری و آبیاری مراقبت ، احداث بادشکن زنده در اطراف مزارع ، مدیریت روان آب همراه با عملیات زیستی، آبیاری و مراقبت نهالکاری‌های سنواتی گذشته  و عملیات پرورشی حفاظت و قرق و مدیریت چرا، از جمله طرح‌های بیابانزدایی است.

وی اظهار داشت: معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان از سال ۱۳۴۷ و در راستای بیابانزدایی و کنترل فرسایش بادی در استان تا کنون بیش از  ۱۱۳ هزار هکتار جنگل‌های دست کاشت بیابانی عمدتا با گونه تاغ ایجاد کرده که این جنگل‌کاری دست کاشت تا حد زیادی معضل فرسایش بادی به ویژه در اطراف شهرها و راه‌های اصلی استان را کنترل کردده است.

به گزارش ایرنا، بیابانزایی آتشی است که ذره ذره حیات یک منطقه را می‌بلعد و خسارت مادی و معنوی جبران‌ناپذیری را در یک شهر یا منطقه ایجاد می‌کند و مقابله با این پدیده شوم فرهنگ‌سازی بیش از پیش در بین آحاد جامعه در زمینه نگهداری و مراقبت از طبیعت و پرهیز از اقدامات ناهنجار مانند قطع درختان و پوشش گیاهی است و در کنار فرهنگ‌سازی اجرای طرح‌های اصولی و کارشناسی لازمه مقابله با بیابانزایی و به دنبال آن فرونشست زمین است.