سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

سمنان - ایرنا - آتش‌سوزی در طبیعت نیازمند کنارهم آمدن سه عامل هوا، مواد سوختنی و جرقه اولیه است که ۲ عامل اول در طبیعت وجود دارد. شهروندان باید بی‌نهایت تلاش کنند تا عامل سوم آتش‌افروزی یعنی جرقه اولیه را فراهم نکنند و از این طریق و با رعایت نکاتی ساده، حافظ منابع و عرصه‌های طبیعت باشند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، خاموش نکردن آتش پیش از ترک طبیعت، انداختن ته‌سیگار روشن و بطری‌های شکسته که مانند ذره‌بین امکان آتش‌افروزی دارند، از جمله عوامل بروز آتش‌سوزی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی و جفا در حق شهروندان در داشتن محیط‌زیستی سبز است و انتظار می‌رود آحاد جامعه از جمله گردشگران در طبیعت استان سمنان رعایت این توصیه‌های پیشگیرانه را مورد توجه قرار دهند.

آتش سوزی یکی از خسارت‌بارترین اتفاقاتی است که برای عرصه‌های جنگلی و مرتعی رخ می دهد و عامل انسانی از مقصران اصلی این اتفاق است، حادثه‌ای که با فرهنگ‌سازی و دغدغه‌مندی شهروندان قابل پیشگیری است.

کمی دقت و احساس مسوولیت گردشگران و چوپانان در عرصه‌های مرتعی می‌تواند از وقوع آتش‌سوزی پیشگیری کند؛ حادثه ای که در مدتی کوتاه به پوشش گیاهی، محیط زیست، خاک و به زندگی موجودات زنده آسیب جدی می‌زند.

با توجه به وضعیت هوا و روند افزایشی دما، پوشش گیاهی و علفزارها در عرصه‌های منابع طبیعی رو به خشکی می‌رود و در این شرایط کوچکترین بی‌احتیاطی و رعایت نکردن ایمنی در عرصه‌های منابع طبیعی، سبب می شود تا جنگل ها و مراتع دچار خسارت های جبران ناپذیر شوند.

شهروندان باید بدانند و یادبگیرند آتش رهاشده در بخش کوچکی از طبیعت می‌تواند زمینه ساز نابودی چندین هکتار شود و خاموش کردن آتش با مقداری آب یا ریختن خاک بر روی آن، از یک رخداد فاجعه‌ای طبیعی جلوگیری می‌کند.

انسان زمینه‌ساز سومین عامل آتش‌افروزی در طبیعت

آتش سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی با کنار هم جمع شدن سه عامل هوا، مواد سوختنی و جرقه اولیه رخ می‌دهد که ۲ عامل هوا و مواد سوختنی(پوشش گیاهی) در طبیعت وجود دارد و به خودی خود خطرآفرین نیست، اما زمانی که انسان ها با سهل‌انگاری خود جرقه‌ای را رها می‌کنند، آتش را به دامان طبیعت می‌کشانند.

باید یاد بگیریم ظرف‌هایی مانند بطری‌های شیشه‌ای که منعکس کننده نور است، در زمان گرما و تابش آفتاب، مانند ذره بین عمل می‌کند و با عملکرد ذره بینی، نورِ به شدت داغ خورشید را بر روی برگ‌ها و پوشش گیاهی متمرکز می‌کند و عامل اولیه آتش سوزی می شود که تیشه به ریشه طبیعت می‌زند.

نابودی «خاک» در اثر آتش‌سوزی مراتع

سمنان از جمله استان‌های خشک و کویری کشور است که هر یک اصله درخت و بوته گیاه‌ در این دیار برای تصفیه هوا، مهار گرد و غبار، پیشگیری از فرسایش خاک، ایجاد فضایی سبز در بین خشکی‌ها و جلای جسم و روح حکم طلای ناب دارد و همواره بخش‌های مختلف برای تقویت مشارکت همگانی در حفاظت از عرصه‌های منابع‌طبیعیی تلاش می‌کنند. این تلاش‌ها موجب کاهش وقوع آتش‌سوزی در عرصه‌های مرتعی و جنگلی در سال‌های گذشته شده است، اما با توجه به شرایط آب و هوایی استان سمنان یک بوته هم ارزشمند است و نباید اجازه داد به دلیل غفلت و سهل‌انگاری گردشگران در آتش بسوزد و عامل آتش‌سوزی گسترده در طبیعت شود.

پیامد آتش‌سوزی در طبیعت آلودگی محیط زیست، از بین رفتن حاصلخیزی خاک، نابودی عناصر مفید زنده خاک، انهدام بافت خاک، کاهش ظرفیت نگهداری آب، رطوبت خاک و در یک کلام نابودی خاک است.

عامل ۹۵ درصد آتش‌سوزی‌ها انسان است

۱۱ مورد آتش‌سوزی در هفت هکتار از عرصه‌های مرتعی و جنگلی سمنان در سال ۱۴۰۲ مهار شد و این در حالی است که وسعت آتش‌سوزی در اراضی ملی این استان در سال ۱۴۰۱ بیش از ۳۰ هکتار بود. طبق بررسی‌ها ۹۵ درصد آتش سوزی‌ها در عرصه‌های منابع طبیعی استان سمنان به دلیل سهل‌انگاری عامل انسانی رخ می‌دهد و این داده‌ها گوشزدی برای تلاش بیشتر در آموزش و آگاه‌سازی جامعه در حفظ طبیعت است.

این میزان آتش‌سوزی در شرایطی است که از ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار وسعت سمنان، ۵۵ درصد را نواحی بیابانی و خشک، ۳۸ و نیم درصد را مراتع، ۲ درصد را اراضی کشاورزی و سه و ۶ دهم درصد را جنگل تشکیل می‌دهد. از مجموع مناطق جنگلی در این استان ۵۸ هزار هکتار جنگل های هیرکانی و پهن برگ شامل جنگل ابر و جنگل رودبارک، ۱۵۰ هزار هکتار جنگل سوزنی‌برگ و ۱۴۴ هزار هکتار جنگل کویری و بیابانی است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، موضوع منابع طبیعی و حفاظت از آن متعلق به شخص نیست، بلکه میراثی همگانی و امانتی ارزشمند برای آیندگان است و همه باید در حفاظت از این میراث کوشا باشیم و در کنار توجه بیش از پیش به آموزش همگانی، به روزرسانی تجهیزات و توسعه ‌پایگاه‌های اطفای حریق مردمی برای استفاده از ظرفیت مشارکت مردمی به منظور پیشگیری و مهار آتش‌سوزی احتمالی در عرصه‌های مرتعی و جنگلی ضروری است.